Ukrayna-Rusya savaşının 3. yılı geride kalırken BM Genel Kurulu, acil oturum için bir araya geldi.
Oturumda, Ukrayna’nın hazırladığı, “Rus güçlerinin derhal geri çekilerek savaşın sonlandırılmasını” talep eden ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından da desteklenen karar tasarısı oylamaya sunuldu.
Genel Kurul’daki oylamada 18 “hayır” oyuna karşılık 93 “evet” oyuyla Ukrayna’nın tasarısı kabul edildi. Oylamada 65 ülke çekimser kaldı.
Oylamada, ABD ve Rusya tasarıya “hayır” oyu verirken, Türkiye “evet” oyu veren ülkeler arasında yer aldı.
“Türkiye, bu savaşın sona ermesini kolaylaştırmaya hazır”
Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ahmet Yıldız, oylamanın ardından Genel Kurul salonunda yaptığı konuşmada, “Mevcut çabaların, çatışmanın sonunun başlangıcı olmasını ve dolayısıyla barışa giden yolu açmasını içtenlikle umuyoruz.” dedi.
Yıldız, Türkiye’nin, başından beri tutarlı bir pozisyonda bulunduğunu ve Rusya-Ukrayna çatışmasına “müzakereler ve diplomasi yoluyla adil ve kalıcı bir çözümü” savunduğunu, bu hususta her iki tarafla da direkt temaslarını sürdürdüğünü belirtti.
“Nihayetinde, adil bir barış ancak doğrudan diyalog ve karşılıklı anlayışla sağlanabilir.” diyen Yıldız, Mart 2022’deki İstanbul görüşmelerine dikkati çekerek “Türkiye aslında diplomasiyi sürdürdü ve her zamanki gibi somut sonuçlar elde etti. Müzakereler yoluyla bu savaşın sona ermesini kolaylaştırmaya hazırız.” ifadelerini kullandı.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia ise Ukrayna’nın hazırladığı tasarıyı savaştaki “temel sorunları” görmezden gelmekle eleştirdi ve “Kalıcı bir barış için çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırmamız gerekiyor.” diye konuştu.
Nebenzia, ABD’nin oylamada “hayır” oyu vermesini de takdir ettiklerini belirterek “Bence bugün, Amerikalı meslektaşlarımız Ukrayna’da barışa giden yolun kolay olmayacağını ve barışın mümkün olduğunca uzun süre gelmemesini sağlamaya çalışacak birçok kişinin olacağını kendi gözleriyle gördüler.” ifadesini kullandı.
Buna rağmen barış için durmamaları gerektiğini kaydeden Nebenzia, “Avrupa’daki savaş taraftarlarını” sonunda kenarda bırakacak yeni girişimler umduklarını dile getirdi.
Oylamadan önce konuşan ABD’nin BM Daimi Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea, BM Genel Kurulu’nun daha önce bir çok defa “Rusya’nın Ukrayna’daki güçlerini çekmesini talep eden” karar aldığına ancak bunların hepsinin başarısız olduğuna işaret etti.
Shea, Ukrayna’nın hazırladığı tasarının ve Rusya’nın oylamadan önce istediği değişikliklerin “savaşın sonunu getirmekten ziyade bir söz savaşı peşinde” olduğunu, bu nedenle Ukrayna’nın kararını desteklemeyeceklerini söyledi.
Karar
Ukrayna’nın sunduğu ve Genel Kurul’da kabul edilen kararda, Rus işgalinin, üç yıldır devam ettiği ve sadece Ukrayna için değil, diğer bölgeler ve küresel istikrar için de “yıkıcı ve uzun süreli sonuçlar doğurmaya devam ettiği” belirtildi.
AB ülkelerinin de desteklediği kararda, iki ülke arasında devam eden düşmanlıkların derhal durdurulması, BM Şartı ve uluslararası hukuka uygun barışçıl bir çözüm bulunması, daha fazla tırmanışı önlemek için diplomatik çabaların yoğunlaştırılması ve Rusya’nın, Ukrayna’nın uluslararası alanda tanınan sınırlarından derhal, eksiksiz ve koşulsuz geri çekilmesi çağrısı yapılıyor.
Öte yandan Ukrayna’nın tasarısının yanı sıra ABD tarafından sunulan tasarıda “Rusya-Ukrayna çatışması” ifadesi için “Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’yı tam kapsamlı işgali” şeklinde yapılan değişikliklerin salonda kabul edilmesi sonucu, ABD kendi tasarısının oylamasında çekimser oy kullandı.
ABD’nin tasarısı 8’e karşı 93 oyla kabul edilirken, 73 ülke de çekimser kaldı.
Genel Kurul’da alınan kararların yasal bağlayıcılığı bulunmuyor.
