Yazı İçeriği
Kadınlarda saç dökülme sorunu erkeklere göre daha az görülür. Yine de saçlarını cansız ve az bulduğu için çıtçıtlı saç kullanan kadınlar çoğalıyor. Oysa saç sağlığını korumak için nasıl ve neden döküldüğünü bilmek gerekir. İyi beslenen ve sağlam bir köke sahip saç buna rağmen dökülüyorsa çevresel etkenlerden söz edilebilir. Sıkı toplanan, sürekli fön çekilen, yıkanan, uzun ve kısa aralıklarla boyanan saçlarda dökülme olabilir. Ancak kısa saçlarda da dökülme görülüyorsa saç köküyle ilgili bir sorun olabilir. Böyle durumlarda doktora başvurmak gerekir. Kadınların saçları çevresel etkenlerin dışında hormonal nedenlerle de dökülür. Bu hormonal nedenlerin arasında ergenlik çağı, gebelik, menopoz dönemi gelir. Tepe kısmındaki seyrelmeye “erkek tipi” saç dökülmesi denir ve hormonal nedenlerle olur. Çevresel etkenler ve hormonal nedenlerin dışında, travmatik yanıklar, kazalara bağlı olarak da saçlarda sorun oluşabilir.
Testosteron denilen ve halk arasında erkeklik hormonu olarak bilinen hormon, erkeklerde testislerden ve böbrek üstü bezlerinden, kadınlarda da böbrek üstü bezlerinden salgılanır. Testosteron, bazı kişilerde saç kılının kökünde dihidrotestosteron olarak adlandırılan bir maddeye dönüşür. Saç kökünün bu maddeye aşırı duyarlı olması ise normal yaşam evresini bozar. Bir kılın ömrü 2-2.5 ay dinlenme, 2.5-3 yıl da yaşam evresinden oluşur. Dihidrotestosteron eklenmiş saç kılının yaşam süresi ise 6 aya kadar düşer.
Sık rastlanılan, ilerleyici tarzda saç kaybıyla karakterize bir durumdur. Genetik olarak yatkın bir bireyde androjenik hormonların etkisiyle ortaya çıkmaktadır. Belirtileri, saç çizgisinin gerilemesi (alın açıklığının artması), saç tellerinde incelme, saç tellerinde seyrelmedir.
Erkeklerde ergenlik sonrası ortaya çıkıp, kırklı yaşlarda belirgin hale gelir. Kadınlarda menapoz sonrası daha sıktır, çoğunlukla 60 yaşından sonra görülür. Anne tarafında erkek tipi dökülme olanlarda daha sık ortaya çıkar. Tedavisi için kişinin yaşına ve hastalığın derecesine göre tercih edilebilecek; ağız yoluyla alınan tabletler ( 5 alfa redüktaz inhibitörleri ve anti androjenler gibi), topikal losyonlar, saç ekimi gibi yöntemler vardır.
Androgenetik saç dökülmesi, vücuttaki mineral eksikliğinden kaynaklanır. Bu durum çinko, B vitamini takviyesi ve mezoterapi gibi yöntemler ile engellenemeyebilir. Çinko ya da selenyum eksikliği, kronik bağırsak hastalığı gibi nedenlerle bu minerallerin emiliminde sorun oluşursa saç dökülmesi görülebilir. Romatizmal hastalıklar da bu soruna yol açabilir. Bu vakalarda ise eksik olan mineral yerine konduğunda ya da hastalık tedavi edildiğinde kellik ya da saç dökülmesi sorunu düzelir.
Vücuttaki birtakım minerallerin eksikliğiyle ortaya çıkan androgenetik saç dökülmesi, erkeklerde yüzde 90, kadınlarda ise yüzde 45-50 oranında görülür. Bu durumun ortaya çıkmasında kadın ve erkekte bulunan androjen hormonu, genetik yatkınlık ve bu iki nedeni tetikleyecek yaşlanma, stres gibi bir değişken rol oynar. Kişi genetik olarak yatkınsa ve vücudunda androjen hormonu varsa, hayatının bir döneminde saçları mutlaka dökülür. 30 yaşındaki erkeklerin yaklaşık yüzde 30’unda, 40 yaşındakilerin yaklaşık yüzde 40’ında saç dökülmesi görülebilir.
