Yazı İçeriği
Yeni doğan bebek gündüzle gece ayrımını bilemez ama 2-3 hafta içinde bu ayrıma yavaş yavaş alışmaya varması gerekir. Bebeğinizin geceyle gündüzün farkını algılayabilmesi için, gündüz uykularını günlük yaşamınızı sürdürdüğünüz odada veya odasında ama perdeler açıkken, yani oda aydınlıkken düzenleyin. Gece uykularını ise mutlaka kendi odasında, karanlık ve sessiz ortamda gerçekleştirmesini sağlayın. Bu ayrım ona gündüz ile gece farkını öğretir.
Beşiğe uygun ölçülerde yatağı tamamen saran bir çarşafla beraber, kalitesi ve güvenilirliği onaylanmış yatak kullanın. Eğer battaniye kullanıyorsanız, battaniyenin bebeğin omuz hizasından aşağıda olmasına dikkat etmelisiniz. Bebeğinizin uyku alanını oyuncak ve diğer yumuşak ya da sert cisimlerden arındırın. Bebeğinizin uyku alanını kendinize yakın tutun. Uyku sırasında ateşinin yükselmemesine dikkat edin. Kaliteli bir uyku için ince uyku tulumları giydirin ve oda sıcaklığını yetişkin bir insanın normal karşılayacağı seviyede tutun. Bebeğiniz uyanıkken, yüz üstü yatırdığınız zamanlarda belli aralıklarla pozisyonunu değiştirin.
Bebeğinize tek başına uykuya dalmasını öğretmeniz gerekir. Gerek bebekler gerekse de erişkinler gecede birkaç defa uyanabilir. Bebeklerde uyku sırasında bu normal bir durumdur. Uyanıklıklar kısa süreli olup hatırlanmaz. Kendi kendine uyuyabilen bir bebek bu uyanıklıkların ardından tekrar uykuya kolayca dalabilir. Bebeğinizin uyku saatlerine dikkat etmeniz gerekir. Özellikle gece uykuya dalmada veya yatağa gitmede bebeklerde uyku sorunu yaşanıyorsa şekerleme uykusu daha erkene çekilebilir. Sallama gibi yöntemler ise diş çıkarma, hastalıklar gibi özel durumlar dışında kesinlikle önerilmez.
Bu durum tamamen yaşam koşullarına, gelenek, örf ve adetlere dayanır. Bebeğin uyku yerinin seçiminde ebeveynlerin uyku gereksinimleri dahil rol oynar. Bebeğinizle beraber uyuyacaksanız ortamın bebeğiniz için çok sıcak olmadığından, çarşafların gergin olduğundan ve bebeğinizin boğulma tehlikesi olmadığından emin olmak gerekir.
Bebekler uykuları geldiklerinde kulaklarıyla ve gözleriyle oynar, göz kapakları düşer, mahmurlaşıp, esnemeye başlarlar. Bu sırada bebeği yatağına koyup tek başına uykuya dalması sağlanmalıdır. Böylece uyandıklarında uykuya daldığı koşulların aynı olduğunu görüp tekrar uykuya tek başına geri dönerler.
Bebeklerde uyku konusunun önemli unsurlarından biri uyuma süreleridir. Yenidoğanlar günde 16- 18 saat uyuyarak gelişir. 2 – 6 ay arasında uykudaki dalgalar daha net hale gelir. 2-12 ay arasındaki bebekler ise arada uyanıklık dönemleri olmak üzere toplam 14-15 saat uyur. 9. aydan sonra bebeklerin yüzde 90’ı gece boyunca deliksiz uyumaya başlar. Beyin geliştikçe geceleri daha uzun uyuyup gündüz 1.5- 3.5 saat süreyle şekerleme uykusu yaparlar. Büyüdükçe şekerleme uykusu sayısı azalır. Üç yaşındaki çocukların yüzde 92’si, 4 yaşındakilerin yarısı, 5 yaşındakilerin ise sadece üçte biri şekerleme uykusu yapar. 3 – 6 yaş arası okul öncesi çocukların 11- 13 saat, 6- 12 yaş arasındaki çocukların 10- 11; ergenlerin ise 8.5- 9.5 saat uyku gereksinimi bulunur.
Anneler, bazen bebeklerinin uyumasını sağlamak için onları sallayarak çözüm bulmaya çalışır. Ancak bebeklerde uyku sırasında sallamak kabul edilebilir sınırın üstüne çıktığı zaman beyinde sallanmaya bağlı bir çeşit sarsıntı meydana gelebilir. Bu bebek için tehlike oluşturabilir. Gün içinde uyuyan bebekler gece uykusuna direnebilir. Bu hem bebeklerin gelişimini hem de annelerin dinlenmesini olumsuz etkileyebilir. Bu durumda da aileler bebeklerini sallayarak uyutma yöntemine başvurabilir.
Bebeklerde uyku alışkanlığı henüz 6 haftalıkken geliştirilebilir. Bebeklerde düzenli uyku alışkanlığı oluşturabilmek için bebeği her gün aynı saatte, henüz uyanıkken yatağa koymak, aynı saatte altını değiştirmek ve bir gece uykusu rutini geliştirmek gerekir. Bebeğiniz için ideal uyku ortamı hafif loş ışık, sessiz ve rahat edebileceği ısıda bir odadır. Bebeğinizin gece ve gündüzü ayırt etmesini sağlayıp gündüz çok uzun saatler uyumasını önleyerek, huzurlu gece beslemesi ve ılık bir banyo yaptırarak bebeğinizi rahatlatabilirsiniz.
Bebeklerde uyku hakkında bilmeniz gereken bir diğer detay da bir yaşındaki bebeklerin yaklaşık yüzde 85’inin gece boyunca sakin ve düzenli uyuduğudur. Ancak yüzde 10’unda hemen her gece bebeklerde uyku sırasında uyanma sorunu olduğu gözlemlenir. İki yaşına gelindiğinde bebeklerde uyku saati 12 saate kadar iner ve gündüzleri kısa süreli uyuklamaları olabilir. Bebeğin yaşı arttıkça gündüz uykularının süresi kısalır. Genellikle 3 yaşından sonra çocuklar gündüz uyumayı bırakırlar.
6-9 ay arasında, bebek farklı odada uyuyabilir. Bebeklerde kaliteli uykunun bir unsuru da yataktır. Bebek hareketleri gelişimiyle orantılı olarak arttığından yatağın boyutunun büyültülmesi, karyola şeklinde olması ve korkuluk bulundurulması gerekir. Parmaklıklar 6.5 cm’den geniş aralıklarla dizilmemelidir. Parmaklığı inip kaldıran mekanizmada mutlaka çocuk kilidi olmalıdır. Sivri kısımların da olmamasına dikkat edilmelidir. Ayrıca çarpmalar arttığı için buna göre bir malzemeden yapılmış olması önemlidir. Şiltenin karyolaya tam uyması gerekir. Karyola kenarı ile şilte arasına en fazla 2 parmak sokabilmelisiniz.
