Yazı İçeriği
Kusma, reflünün en ana belirtisidir. Reflüsü olan bebekler beslendikten veya süt emdikten sonra yediklerini kusarlar. Ayrıca, küçük bebeklerde uyku sırasında özellikle yutkunma ve ağzın içinde dil çevirme hareketlerinin tekrarlanması da reflüyü düşündürür. Özellikle yeterli kilo alamayan bebeklerde devamlı kusma gibi şüpheli belirtiler de varsa doktora başvurmak gerekir. Çünkü bebeklerde reflü büyüme ve gelişme geriliğine neden olabilir.
Mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçma durumu olan reflü, bebeklerde doğumdan hemen sonra başlar ve en yoğun klinik belirtilerini ilk 6 ayda gösterir. 6. ayda bebeğiniz oturmaya ve katı ek gıdalara geçmeye başladığında ise sorunlar azalırken, 1 yaşına gelip yürümeye başladığında genellikle kaybolur.
Bebeklerde reflünün nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da aşağıdaki etkenlerin rolü oynadığı düşünülmektedir;
Yemek borusu ile midenin birleşim bölgesindeki kas yapısının henüz iyi gelişmemiş olması, bu kasların gevşek oluşu ve yemek borusunun kısa olması
Kuvvetli ıkınma hareketi gibi nedenlerle karın içi basıncın artması
Çevresel faktörler, sigara dumanına maruz kalmak
Obezite
Beslenme alışkanlıklarında bozukluk, midenin besinlerle aşırı miktarda doldurulması
Besin alerjisi
Serebral palsi gibi nörolojik hastalıklar
Koruyucu tedavi ve hayat tarzı değişiklikleri tedavinin temelini oluşturur. Bebeklerde reflü genellikle iyi seyreder. Çoğu fizyolojik olduğu için önlem alındığında çoğunlukla tedavi gerekmeden kendiliğinden düzelir. Alınması gereken önlemler şöyledir;
Mümkün olabildiğince anne sütü ile besleyin.
Mama ile besliyorsanız, koyu kıvamlı mamayı tercih edin.
Öğün hacimlerini azaltarak beslenme sıklığını artırın.
Biberonla beslememeye özen gösterin, çünkü biberondan mamayı çekemediğinde daha fazla hava yutar. Bu da reflüyü tetikler.
Yemekten sonra 1 saat boyunca yatırmadan dik pozisyonda gezdirin.
Beslenirken bebekler hava yutar ve mide gerginlikleri artar. Bu nedenle beslenme sonrası ağızdan gazını çıkarmasını sağlayın.
Bebeklerin yüzüstü yatması reflüyü azaltsa da bu yatış şekli bebeğin nefes almakta zorlanmasına neden olabileceği için önerilmiyor.
Bebeklerde reflü tedavisi için cerrahiye gerek yoktur. Daha büyük çocuklarda dahi operasyona giden vaka sayısı sınırlıdır. Yapılan işlem Nissen fundoplikasyon olarak bilinir. Midenin üst kısmı yemek borusunun çevresine sarılır. Mide kasıldığında sarılan kısım da kasılarak yemek borusu kapatılarak reflüye mekanik olarak engel olunur. Hastalık belli dönemi ve yaş gruplarını etkilediğinden ilk 1 yaşta kendiliğinden azalarak kaybolur. Bu süreçte hekiminizin önereceği antireflü tedavi denilen antiasid tedavi, H2 resertör blokerleri (mideden asit salınımını azaltan ilaçlar), prokinetik ajanlar rahatlama sağlayabilir.
Reflü tedavisiz kalırsa bebeklerin kilo alımı bozulur. Gelişim ve kiloda gerilik en sık görülen durumdur. Reflü tedavi edilmezse yemek borusu deformiteleri, larenjit, solunum yolu enfeksiyonları, zatürree, kansızlık, sinüzit ve orta kulak iltihabı görülebilir.
Anne sütüyle beslenen bebeklerde reflüye daha az rastlanır. Bebek mümkün olduğunca az ve sık beslenmelidir. Anne sütü almayan bebeklerde, özel reflü mamaları bu süreyi ailenin ve bebeğin kolay atlatmasını sağlar. Bebeğin hava yutarak beslenmesi reflüyü artırabilir. Özel tasarım biberonlar ile hava yutma azaldığından kusmalar da azalır. Özellikle bebeği dik pozisyonda beslemek ve besledikten sonra dik yatırmak reflüyü azaltabilir. Katı yiyeceklerle ve kaşıkla beslenmeye geçildiğinde ise reflünün azaldığı görülür.
Bebeğin duruş pozisyonuna çok dikkat etmek gerekir. Doğru pozisyon; bebek sırt üstü, baş ve gövde dik olacak şekilde 45 derecelik açıyla, başı yukarıda olacak şekilde olmalıdır. Bu duruş için yatakta kaymayı önleyici ve açı verici özel yastıklardan faydalanılabilir. Bebek uyurken de başı ve gövdeyi 45 derece yükseltmek fayda sağlayacaktır.
Bebeklerini anne sütü ile besleyen annelerin; kendi beslenmelerinde kafeinli içeceklerden kaçınması ve sigaradan uzak durması gerekir. Bebeğin beslenme sonrası gazının çıkartılması önemlidir. Bebeğin beslendikten sonra ağlama ve gülme, oyun oynama gibi karın kaslarını çok kullandığı ve hava yutmasına neden olan aktivitelerden uzak tutulması gerekir.