Yazı İçeriği
Hafıza kaybının en önemli nedenleri arasında stres yer alır. Yaşa bağlı hafıza zayıflamasına karşı mücadele edebilir, konsantre olma, bilgiyi belleğe alma ve daha sonra hatırlama yeteneği geliştirilebilir. Güçlü bir zihne sahip olmak için şunlar yapılabilir;
Hareketsizlikten kaçının ve düzenli egzersiz yapın.
Takviye olarak vitamin alın.
Sosyal hayatınızı hareketlendirin.
Mutfağınızı sağlıklı yiyeceklerle donatın.
Uykunuza dikkat edin.
Mutlaka yeni şeyler öğrenin.
Kendinizi hırpalamayın ve stres yönetimi konusunda kendinizi geliştirin.
Hayata sıkı sıkıya bağlanın.
Kendinize önemseyin, düşüncelerinizi ve hayatınızı organize edin.
Etkili önlemlerle beyninizi darbelerden koruyun.
Pozitif tutumunuzu sürdürün.
Hafızanızın ne kadar güçlü olacağı doğduğunuz andan itibaren genetik kodlarınızda yazılı olsa da bu kodun üzerinde bazı değişiklikler yapmak sizin elinizde… Duygu, düşünce, algı ve deneyimleri bir arada tutan ağlar sistemi olan zihnin ne kadar güçlü olacağını ve yaşla beraber nasıl gerileyeceğini genleriniz belirler. Bu genetik koda müdahale etmek mümkün olmasa da bazı önlemler ile hayat kalitesini doğrudan etkileyen zihni daha güçlü tutmak mümkündür. Hafıza zamana göre, ‘kısa süreli’ ve ‘uzun süreli’ olarak kendi içinde ayrılır.
Bazı antidepresan ilaçlar zihinsel performansı etkiler. Bu ilaçlar sık sık tanıdık tavsiyesi olduğu için kullanılır. Bu noktada doktora danışılması, doz ve süre ayarlamasının doğru yapılması, söz konusu ilaçların olumsuz yan etkilerinden korunmak açısından büyük önem taşır
Uzun süreli hafızanın çalışma şeklini anlayabilmek için en az üç kategoriye ayırarak incelemek gerekir. Bu kategori epizodik, semantik ve prosedürel bellek başlıkları altında yapılır. Epizodik hafıza, kişisel yaşantıyla ilgili hafıza anlamına gelir ve örneğin geçen yıl yaptığınız tatilin anıları burada depolanır. Semantik hafıza dünyadaki genel gerçeklerle ile ilgili belleği ifade eder. Örneğin; Türkiye’nin başkentinin Ankara olduğu bilgisi semantik hafızada yer alır. Prosedürel hafıza ise bisiklete binmek, bir müzik aleti çalmak gibi motor beceri içeren hafızayı ifade eder ve beynin çok farklı bir merkezi tarafından yönlendirilir.
ABD’de yapılan bir araştırmada kafeinin hafıza üzerinde olumlu etkiler yarattığı ortaya çıktı. 160 kişi üzerinde yapılan araştırmada, katılımcıların hafızaları 24 saatlik zaman diliminde test edildi. Katılımcıların bir bölümüne günlük 200 mg kafein tableti (yaklaşık bir büyük fincan kahve) verilerek, bir bölümüne ise verilmeyerek bazı görüntüler gösterildi. Bir gün sonra eski görüntülerle beraber onlara çok benzeyen ve hiç benzemeyen yeni görüntüler gösterildi. Kafeinin etkisini anlayabilmek için beynin hafıza merkezi olan hipokampusu inceleyen araştırmacılar, kafein tableti alan deneklerin zihin testlerinde diğerlerine göre daha başarılı sonuçlar aldığını gördü.
Araştırmalar kafeinin yararlarını gösterse de uzmanlar bu maddeye yine de temkinli yaklaşılması gerektiğini savunuyor ve sonuçların insanları fazla kahve tüketimine yöneltebileceği tehlikesine dikkat çekiyorlar. Kafeinin sağlık açısından riskleri olduğunun da altını çizen araştırmacılar, “anksiyete” ve “sinirlilik” gibi etkilerinin olduğunun da unutulmaması gerektiğini belirtiyorlar.
